Η διάκρισις μεταξύ «Eλληνα» και Ρωμιού» από τον Κολοκοτρώνη

Του Αλεξανδρου Χ. Μητσιου

Συγγραφεα – Ερευνητη

Αριστοτελειου Πανεπιστημιου Θεσσαλονικησ

            Συμπληρώθηκαν 181 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασεωςς… Αξίζει να σταθούμε στον εμψυχωτή των επαναστατικών δυνάμεων, στην ψυχή του επαναστατικού αγώνα, το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη (1770-1843). Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υπήρξε το διασημότερο μέλος μιας πολυμελούς οικογενείας αγωνιστών, που επί σειρά αιώνων προσέφερε μαχητές κατά της τουρκικής κατάκτησης.

            Ο καθηγητής της Ιστορίας Απ. Β. Δασκαλάκης γράφει σχετικά: «Από την απηνή καταδίωξιν είχον εξοντωθή όλοι οι παλαιοί σύντροφοί του, όπως και τα περισσότερα μέλη της άλλοτε πολυαριθμοτάτης  οικογενείας των Κολοκοτρωναίων. Όπως λέγει ο ίδιος εις την διήγησίν του, «από τα 36 πρωτοξαδέλφια μόνο 8 εγλίτωσαν, οι άλλοι εχάθησαν όλοι. Δεν έμεινε διάσελο εις τον Μωριά, που να μην είναι θαμμένος ένας Κολοκοτρώνης, χωριστά τα δευτεροξάδελφα, θείοι και λοιποί φίλοι χαϋμένοι». Όταν ήρχισεν ο απελευθερωτικός αγών, είχον απομείνει δύοι υιοί του, δύο αδελφοί του και εις εξάδελφός του». Αργότερα από τους δύο γιους του, το Γενναίο και τον Πάνο, θα χάσει τον Πάνο από αδελφοκτόνο χέρι.

            Ο «Γέρος του Μωριά» αποτελεί χάρη στη στρατιωτική, πολιτική και διπλωματική του ευφυϊα, αντίληψη και ευαισθησία τον αρχηγέτη των επαναστατών, τον αρχιστράτηγο των Ελλήνων, ο οποίος με θάρρος, ήθος και μέτρο εκφράζει τους μύχιους λαϊκούς εθνικούς πόθους για αποτίναξη του καταπιεστικού κατακτητικού ζυγού, του ζυγού του οθωμανικού ανατολικού δεσποτισμού και του θεοκρατικού ολοκληρωτισμού καθώς και των εντοπίων εντολοδόχων τοποτηρητών του. Αφηγείται χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης:

            «Μένω δεκαπέντε ημέρας εις την Ζάκυνθον, δεν συμφωνώ, αφήνω εικοσιοκτώ από τους συντρόφους μου και το Νικήτα ανεψιό μου και τον Γιάννη Κολοκοτρώνη αυτού. Τα άλλα ελληνικά στρατεύματα γράφονται και πηγαίνουν εις τη Νεάπολη. Οι Τούρκοι βλέπουν αυτά τα κινήματα και γράφουν αναφοράς εις τον Σουλτάνον, και του εξηγούν τας υποψίας των. Ο Σουλτάνος λαμβάνει την ιδέαν να κόψη τον λαόν. Ο Πατριάρχης κάμνει παρατηρήσεις και λέγει: «Τί πταίει ο λαός; Να σκοτώσωμεν τους πρωταιτίους, τους κακούς», και τον αντικόβει. Η αναφορά των Τούρκων συμφωνεί με τας πληροφορίας του καμπινέττου της Γαλλίας, ότι να χαλάσουν τους καπεταναίους, τους λεγομένους κλέφτας και τους καπεταναίους των καραβιών, διατί μια ημέρα ημπορούν να κάμουν επανάστασιν. Τότε κάμνει ένα φερμάνι ο Σουλτάνος να σκοτώσουν τους κλέφτας. Αφοριστικό έρχεται του Πατριαρχείου, διά να σηκωθή όλος ο λαός και έτσι εκινήθηκεν όλη η Πελοπόννησος, Τούρκοι και Ρωμαίοι κατά των Κολοκοτρωναίων» (Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1936», εκδ. Πάπυρος, Αθήναι, σελ. 35).

            Ανθελληνική λοιπόν ή προδοτικώς αντεπαναστατική κίνηση του Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως όπως και του ποιμνίου των Ρωμιών κατά την έγκυρη μαρτυρία του αρχιεπαναστάση. Αλλού γράφει πάλι: «Οι Τούρκοι τους εσκότωσαν όλους, μόνος ένας επιάσθη ζωντανός, ο οποίος επήγεν εις την Τριπολιτσάν. Τον ερώτησε εκεί ο πασάς «αν εσκοτώθηκαν όλοι», και αυτός του απεκρίθη ότι «όλοι εχάθησαν εκτός από τον Θεοδωράκη τον Κολοκοτρώνη». Τότε ο πασάς εθύμωσε και έκοψε καμπόσους Τούρκους και Ρωμαίους, οπού εβεβαίωναν ότι ο Θεοδωράκης ήτον χαμένος» (όπ. π., σελ. 41).

            Αυτοί λοιπόν είναι οι Ρωμαίοι-Ρωμιοί. Είναι οι υποταγμένοι υπήκοοι του Πατριαρχείου, του καθοδηγούμενου υπό των τουρκικών διαταγών, π.χ.: «Τότε επρόσταξε ο πασάς όλες τις επαρχίες, διά να έβγουν Τούρκοι και Ρωμαίοι να μας βαρέσουν» (όπ. π., σελ. 37).

            Εν αντιθέσει με τους Ρωμαίους ο αρχιστράτηγος της Επανάστασης δίνει στον όρο «Έλλην» εθνοφυλετικό περιεχόμενο, π.χ. «… εχαλιώντο πολλοί Τούρκοι, χωρίς να χάσωμεν Έλληνας» (όπ. π., σελ. 140). «Οι Τούρκοι έβγαλαν τριακόσιους τακτικούς καραμπινιέρηδες με σκοπόν να περιφέρωνται εις τα χωριά, να κοιτάζουν μήπως οι Έλληνες είναι χοσασμένοι και πειράξουν τους πολλούς Τούρκους, οπού εθέριζαν εις τους κάμπους, διατί οι Έλληνες έκαμναν χοσιές κάθε ημέραν, και εσκοτώνοντο πέντε-έξι την ημέρα, και έδιδα εις κάθε Έλληνα, οπού μου έφερνε από ένα κεφάλι και ένα τουφέκι ή ζωντανόν, από ένα τάλλαρον»(σελ. 151). «Να μου δώση ο Βελλινγκτών σαράντα χιλιάδες στράτευμα, το εδιοκούσα, αλλ’ αυτουνού να τους δώσουν πεντακόσιους Έλληνας δεν εμπορούσε ούτε μια ώρα να τους διοικήση. Κάθε Έλληνας είχε τα καπρίτσια του, το θεό του και έπρεπε να κάμη κανείς δουλειά με αυτούς, άλλον να φοβερίζη, άλλον να κολακεύη, κατά τους ανθρώπους» (όπ. π., σελ. 160).

            Πολλές ακόμη είναι οι ανάλογες αναφορές του Κολοκοτρώνη, και αυτό που καταδεικνύει είναι πως οι Έλληνες είναι ανυπότακτοι, αυτεξούσιοι και ελεύθεροι και διακρίνονται από τους Ρωμιούς, οι οποίοι είναι πρόθυμοι συνεργάτες ή απλώς δούλοι του Σουλτάνου.

            Επιπλέον παρατηρείται ενδεικτικώς στο έργο του Γέρου του Μωριά ότι χρισημοποιεί τον όρο «Ρωμαίοι» για να χαρακτηρίσει τους ελληνογενείς πληθυσμούς πριν την 24η Μαρτίου 1821 και τον όρο «Έλληνες» για τους ίδιους πληθυσμούς μετά την 25η Μαρτίου 1821, διότι, όπως ο ίδιος λέει «Η κοινωνία των ανθρώπων ήτον μικρή, δεν είναι παρά η Επανάστασίς μας, οπού εσχέτισε όλους τους Έλληνας» (σελ. 58). Μόνον τα ένοπλα σώματα αντίστασης αποκαλεί «ελληνικά» πριν το 1821.

            Σήμερα, 181 χρόνια μετά το ξέσπασμα της εθναπελευθερωτικής Ελληνικής Επανάστασης, ο αφελληνισμός και ο ανθελληνισμός στο ελλαδικό κράτος οργιάζουν προκλητικά σε βάρος του ελληνικού λαού και τους έθνους. Ας θυμηθούμε λοιπόν:

            «Εγώ όντας εβγήκα εις τον Άγιον Γεώργιον, έγραψα γράμματα εις τον Γενναίον και εις τον Κολλιόπουλον, οπού ήταν συνταγμένοι, και επετάχθηκσν εις το Λιβάρτζι, την επαρχία την προσκυνημένη (Καλαβρύτων), και τους διέταττα: «Τσεκούρι και φωτιά εις τους προσκυνημένους!» Και έτσι επέρασαν εις το Λιβάρτζι. Τότε έστειλεν ο Μπραϊμης καταπατητάδες, να ιδή που είμαι και τί ασκέρι έχω, και έδωσε ενός Ρωμιού τριακόσια μπαρμπούτια, δια να μάθη πού είμαι και να μου ριχθή επάνω, και εγώ τον έπιασα και έσπειλα εις την δημοσιά και τον εκρέμασα, εις τα Καλάβρυτα, δύο ώρες απ’ έξω. Τον εκρέμασα με ένα χαρτί που έλεγε το φταίξιμό του: «Προδότης του Έθνους»» (όπ. π., σελ. 164).

            Ιδού το αναίσχυντο ήθος και η προδοτική δράση των «Ρωμιών», όπως καταφαίνεται πάντα από τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη.

            Εντέλει η διαπίστωση του Έλληνα επαναστάτη-πολεμάρχου «η Πατρίς κινδυνεύει από το προσκύνημα» (σελ. 166) παραμένει επίκαιρη, ενώ η προειδοποίησή του «Μόνον ένας Έλληνας να μείνη, πάντα θα πολεμούμε, και μην ελπίζης πως την γην μας θα την κάμης δική σου. Βγάλ’ το από το νουν σου» (σελ. 172) ηχεί ακόμη.