Ἀφροδίτια, 11 Ἰανουάριος 2013 00:00 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ὁ Ζῳδιακός, οἱ Πλανῆτες καὶ οἱ Τόποι εἶναι τὰ τρία κύρια στοιχεῖα ποὺ συνθέτουν τὸ Ὡροσκόπιον, δηλαδὴ τὸν ἀστρολογικὸν χάρτην ποὺ ἀπεικονίζει τὰ οὐράνια σώματα διὰ ἕναν δοθέντα τόπον καὶ συγκεκριμένην χρονικὴν στιγμήν. Τὶ ἀκριβῶς εἶναι ὁ Ζῳδιακός;
Ἡ νοητὴ προβολή τῆς τροχιᾶς τῆς Γῆς ἐπὶ τῆς οὐρανίας σφαῖρας καλεῖται Ἐκλειπτική. Ὠνομάσθη ἔτσι διότι ὅταν ἡ Σελήνη κατὰ τὴν τροχιὰν της τέμνει τὴν Ἐκλειπτικήν, συμβαίνουν αἱ σεληνιακαὶ ἐκλείψεις. Ἀπὸ τὴν Γῆν, ἡ Ἐκλειπτικὴ εἶναι ἡ φαινόμενη διαδρομή τοῦ Ἡλίου εἰς τὸν οὐρανόν. Καθὼς οἱ πλανῆτες κινοῦνται γύρω ἀπὸ τὸν Ἥλιον, διαγράφουν τὰς τροχιὰς τους ἐντὸς μίας στενῆς ζώνης πλάτους 16°, τὴν ὁποίαν διχοτομεῖ ἡ Ἐκλειπτική. Αὐτὴ ἡ ζώνη λέγεται Ζῳδιακός.
Ἐντὸς αὐτῆς περιέχονται διάφοροι ἀστέρες, ποὺ ὁμαδοποιήθησαν σταδιακῶς εἰς ἀστερισμούς. Ὁ καταστερισμὸς αὐτῶν συνέβη κατὰ τὴν ἀρχαιότητα καὶ εἶχε ὁλοκληρωθεῖ περὶ τὸν 3ο αἰ. μ.Ὀ. (-6ος αἰ.), ὅπου τότε διὰ πρώτην φορὰν ἐμφανίζεται ἡ χρήσις τοῦ Ζῳδιακοῦ. Ἐλάχιστα στοιχεῖα διασώζονται περὶ τοῦ σχηματισμοῦ του. Ὁ Πλίνιος ὁ πρεσβύτερος ἀναφέρει ὅτι:
Οἱ ἀστερισμοὶ τοῦ Ζῳδιακοῦ ἦταν 11, καὶ εἶς ἐξ αὐτῶν διπλός. Διότι ὁ Ζυγὸς δὲν ἀποτελοῦσε διάκριτον ἀστερισμόν ἀρχικῶς, ἀλλὰ ἦταν μέρος τοῦ Σκορπιοῦ καὶ ὀνομαζόταν Χηλαί (=δαγκάναι, ὀπλαί). Ὑπὸ αὐτὴν τὴν ὀνομασίαν ἀναφέρεται εἰς τὰ Φαινόμενα τοῦ Ἀράτου καὶ εἰς τοὺς Καταστερισμοὺς τοῦ Ἐρατοσθένους (Καταστερισμοί). Ἐπὶ ἀλεξανδρινῆς περιόδου ἀναφέρεται διὰ πρώτην φορὰν ὡς διάκριτος ἀστερισμὸς ὑπὸ τοῦ Ὑψικλέους (Ἀναφορικός) καὶ ἀργότερα ὑπὸ τοῦ Γεμίνου (Εἱσαγωγὴ εἰς τὰ Φαινόμενα).
Διὰ ποίαν αἰτίαν οἱ ἀστέρες τῆς ζῳδιακῆς ζώνης ὁμαδοποιήθησαν εἰς τοὺς ἔνδεκα ἀστερισμούς, καὶ διατὶ εἶς ἐξ αὐτῶν ἦταν διπλός; Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ ἐρώτημα αὐτό δείχνει καὶ τὴν πραγματικὴν προέλευσιν τοῦ Ζῳδιακοῦ, δηλαδὴ ἀπὸ ποίους δημιουργήθη καὶ βάσει ποίου σκεπτικοῦ. Δύνανται ὅσοι ἐπιμένουν εἰς τὴν μεσοανατολικὴν προέλευσιν τοῦ Ζῳδιακοῦ νὰ ἀπαντήσουν καὶ νὰ ἐξηγήσουν ἐπαρκῶς τὸ σκεπτικὸν βάσει τοῦ ὁποιου ἔγινε ἡ ὁμαδοποίησις; Ὅπως θὰ δοῦμε, οἱ Ἕλληνες δύνανται.
Ὁ θεολογικὸς ὅρος Δωδεκάθεον, ὅπως πολὺ εὔστοχα εἶχε καταδείξει καὶ ὁ Παν. Μαρίνης, ἀφορᾷ τὴν ἀντίληψιν τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων ὅτι ὑπάρχουν δώδεκα κλάδοι τοῦ κοσμικοῦ Νόμου καὶ κατὰ συνέπειαν ἀντίστοιχαι κατηγορίαι Θεῶν. Δηλαδὴ τὸ Δωδεκάθεον δὲν ἀφορᾷ ἀριθμὸν θεῶν ἀλλὰ μίαν ἄλλην βαθυτέραν θεολογικὴν ἔννοιαν. Εἶς ἐξ' αὐτῶν τῶν κλάδων σχετίζεται μὲ τὸν Ἅδην, ποὺ κατὰ κύριον λόγον συνδέεται μὲ τὸ ἀόρατον καὶ ἀφανές. Οὕτως ἡ ἀρχικὴ διαίρεσις περιλαμβάνει ἔνδεκα θεμελιώδεις κλάδους - μὲ ἕναν ἐξ αὐτῶν διπλὸν συμπεριλαμβάνοντας τὸν Ἅδην, ὡς κόσμον αΐδωτον καὶ ἀφανήν. Ὅμοίως ἔνδεκα μέρη τοῦ Οὑρανοῦ, ἀναφέρει ὁ Πλάτων εἰς τὸν διάλογονΦαῖδρος.
Σύμφωνως πρὸς τὴν θεώρησιν αὐτὴν αἱ ψυχαὶ ἀκολουθοῦν τὰ ἅρματα τῶν θεῶν, καὶ ὅταν πίπτουν πρὸς γέννησιν, συνεχίζουν νὰ προσπαθοῦν νὰ ὁμοιάσουν μὲ τὸν θεὸν τοῦ ὁποίου τὸ ἅρμα ἠκολούθησαν.
Αὐτὴ ἡ ἀντίληψις εἶναι μοναδικὴ εἰς τὴν Ἑλληνικὴν θρησκείαν, καὶ ἀποτελεῖ ἰδιαίτερον χαρακτηριστικόν της. Ἐξ αὐτῆς προήλθε ἡ ἀρχὴ Καταστερισμοῦ τοῦ Ζῳδιακοῦ, δηλαδὴ ἡ ὁμαδοποίησης εἰς 11 ἀστερισμούς, μὲ ἕναν διπλόν. Ὁ ἀριθμὸς λοιπὸν τῶν ζωδιακῶν ἀστερισμῶν δὲν προέκυψε τυχαίως ἀλλὰ βάσει ἑνὸς οὐρανίου σχεδίου. Μίας φιλοσοφικο-θρησκευτικῆς ἀντιλήψεως, τὴν ὁποίαν συναντοῦμε μόνον εἰς τοὺς Ἕλληνας καὶ ὄχι εἰς τοὺς λαοὺς τῆς μ. Ἀνατολῆς.
Ἡ σύνδεσις Θεῶν καὶ ζῳδιακῶν ἀστερισμῶν συναντᾶται ἀργότερα καὶ εἰς τοὺς Ῥωμαίους:
Οἱ ἀστερισμοὶ τῆς Ἐκλειπτικῆς δὲν ἔχουν ὅλοι τὸ ἴδιον μῆκος. Μερικοὶ ὑπερβαίνουν τὸ μέσον εὖρος τῶν 30 μοιρῶν, ὅπως ἡ Παρθένος, καὶ μερικοὶ εἶναι μικρότεροι, ὅπως ὁ Σκορπιός. Ἐπιπλέον δὲν ὑπάρχουν διάκριτα ὅρια μεταξὺ των. Δὲν ὑπάρχουν δηλαδὴ κάποια φυσικῶς καθορισμένα ὅρια εἰς τὸν οὐρανόν, συμφώνως πρὸς τὰ ὁποῖα θὰ λέγαμε ὅτι ἐδῶ τελειώνει λ.χ. ὁ Ταῦρος καὶ ἀρχίζουν οἱ Δίδυμοι. Μερικοὶ ἀστερισμοὶ μάλιστα ἀλληλοεπικαλύπτονται ὅπως ὁ Ὑδροχόος καὶ οἱ Ἰχθύες. Οἱ ἀστερισμοὶ τῆς Ἐκλειπτικῆς ἦταν ἀνέκαθεν χρήσιμα σημεῖα ἀναφορᾶς διὰ τὴν θέσιν τοῦ Ἡλίου, τῆς Σελήνης καὶ τῶν πλανητῶν. Πῶς ὅμως θὰ μποροῦσε νὰ ὑπολογισθῇ ἡ θέσις τῶν σωμάτων αὐτῶν βάσει τῶν ἀστερισμῶν; Καὶ πότε ἀκριβῶς ὁ πλανήτης ἀφήνει τὸ ἕνα ζῴδιον καὶ εἰσέρχεται τοῦ ἐπομένου; Ἐπίσης οἱ ἀστερισμοὶ εἶναι σημειοδόται τοῦ χρόνου καὶ τῶν ἐποχῶν. Πότε ὅμως ἀνατέλλει καὶ πότε δύει ἕκαστος ἀστερισμός;
Διὰ τὴν ἐπίλυσιν αὐτῶν τῶν προβλημάτων εἰσήχθη ἡ ἔννοια τοῦ Δωδεκατημορίου. Τὰ Δωδεκατημόρια εἶναι ἴσα διαστήματα 30 μοιρῶν ἕκαστον (30 x 12 = 360), τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦν τὸ μετρικὸν σύστημα τοῦ Ζῳδιακοῦ. Διὰ τῶν Δωδεκατημορίων καθορίζονται ἀκριβῆ ὅρια μεταξὺ τῶν ζῳδιακῶν ἀστερισμῶν καὶ διευκολύνονται οἱ μαθηματικοὶ ὑπολογισμοί τῶν ἀνατολῶν καὶ δύσεων τῶν ἀστερισμῶν καὶ τῶν εἰσόδων τῶν πλανητῶν εἰς αύτούς. Τὸ σημεῖον ἀναφορᾶς διὰ τὸν ὑπολογισμὸν τῶν Δωδεκατημορίων εἶναι ὁ εὐδιάκριτος ἀστὴρ Στάχυς (α' Παρθένου), ποὺ εἶχε τεθεῖ ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα ὡς σημειοδότης τῆς τελευταίας μοίρας (29η) τοῦ δωδεκατημορίου τοῦ ἀστερισμοῦ τῆς Παρθένου. Δι' αὐτοῦ τοῦ τρόπου, οἱ ἐπίσης εὐδιάκριτοι ἀστέρες Λαμπαδίας (α' Ταύρου) καὶἈντάρης (α' Σκορπιοῦ) συμπίπτουν μὲ τὴν 15ην μοίραν, τὸ ἀκριβὲς μέσον δηλαδή, τῶν δωδεκατημορίων τοῦ Ταῦρου καὶ τοῦ Σκορπιοῦ ἀντιστοίχως, δίδοντας δύο ἐπιπλέον οὐράνια σημεῖα ἀναφορᾶς τοῦ μετρικοῦ αὐτοῦ συστήματος.
Ὁ προσδιορισμὸς τῆς θέσεως ἐνός πλανήτου ἐπὶ τοῦ Ζῳδιακοῦ, αἱ ἀνατολαὶ καὶ αἱ δύσεις τῶν ζῳδιακῶν ἀστερισμῶν ὑπολογίζονται βάσει τῶν Δωδεκατημορίων. Ὁταν λοιπὸν λέγουμε ὅτι κάποιος πλανήτης εὑρίσκεται εἰς τὴν τάδε μοίραν τοῦ τάδε ζῳδίου, ἐννοοῦμε ὅτι εὑρίσκεται εἰς τὴν τάδε μοίραν τοῦ δωδεκατημορίου τοῦ ζῳδίου ἐκείνου. Δὲν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς δημιουργήθη τὸ Δωδεκατημοριακὸ σύστημα. Ἡ παλαιότερη σωζόμενη ἀναφορὰ εὐρίσκεται εἰς τὸν 'Ἀναφορικόν' τοῦ ἀλεξανδρινοῦ μαθηματικοῦ ἀστρονόμου Ὑψικλέους, ποὺ ἔδρασε ἐν Ἀλεξανδρεία τὰ μέσα πρὸς τέλη τοῦ 6ου αἰ. μ.Ὀ. (-150 ἕως -90).
Ὁ Ὑψικλῆς κατόπιν ὑπολογίζει τὸν χρόνον ἀνατολῆς ἑκάστου ζῳδίου καὶ προσδιορίζει τὰ ἰσόχρονα, δηλαδὴ ποία ἀνατέλλουν καὶ δύουν ἴσοις χρόνοις, καταλήγοντας ὅτι ὁ χρόνος ἀνατολῆς τοῦ δωδεκατημορίου ὁποιουδήποτε ζῳδίου εἶναι ἴσος τοῦ χρόνου δύσεως τοῦ δωδεκατημορίου τοῦ ἀντιδιαμετρικοῦ ζῳδίου.
Τὸ Ἐαρινὸν Σημεῖον
Διὰ τὸ Ἐαρινὸν Σημεῖον καὶ τὴν μετάπτωσιν δεῖτε τὸ ἄρθρον Ἡ Μετάπτωσις τῶν Ἰσημεριῶν.
Κατὰ τὴν ἀρχαιότητα τὰ Δωδεκατημόρια ὑπολογιζόντουσαν βάσει τοῦ Στάχυος ἐν 29ῃ μοίρᾳ Παρθένου μὲ ἐπιπλέον πληροφορίαν τὴν θέσιν τῶν ἀστέρων Λαμπαδίας καὶ Ἀντάρης εἰς τὴν 15ην μοίραν Ταύρου καὶ Σκορπιοῦ ἀντιστοίχως. Δίδεται ἀκρίβεια μοιρῶν ἀλλὰ ὄχι λεπτῶν. Ὁ μαθηματικὸς D. Bradley, πρὸ 60 περίπου ἐτῶν, ὑπολόγισε τὰ Δωδεκατημόρια θέτοντας τὸν Στάχυν εἰς τὴν 29° 06' 05" Παρθένου, μὲ ἀποτέλεσμα τὴν θέσιν τοῦ Λαμπαδίου εἰς 15° 03' Ταύρου καὶ τοῦ Ἀντάρεως εἰς 15° 01' Σκορπιοῦ. Τὸ ἐαρινὸν σημεῖον ποὺ ὑπολογίζεται μὲ τέτοια Δωδεκατημόρια καλεῖται Συνέτειον Ἐαρινὸν Σημεῖον (Synetic Vernal Point, SVP) καὶ χρησιμοποιεῖται διὰ τὸν ὑπολογισμὸν τῶν Ζῳδιακῶν Ἐποχῶν. Τὸ ΣΕΣ ἔχει ἐπικρατήσει ὡς ὁ δημοφιλέστερος τρόπος ὑπολογισμοῦ διὰ τὴν Ἀστρολογίαν ἀληθοῦς ἀστροθεσίας (sideral astrology) καὶ ἀποτελεῖ δημιούργημα τοῦ Bradley.
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλαι προτεινόμεναι τιμαὶ διὰ τὸν Στάχυν, ποὺ ἐλαχίστως ὅμως διαφέρουν μεταξὺ των. Ὡς πρὸς τὸν ὑπολογισμὸν Ὡροσκοπίων, δὲν ὑπάρχει οὐσιαστικὴ διαφορὰ παρὰ μόνον ἐλαχίστων λεπτῶν, κι ἐφόσον ἡ τιμὴ Bradley πληροῖ τὰ ἀρχαιότερα κριτήρια ὡς πρὸς τὴν μοίραν ὅπου πρέπει νὰ εὑρίσκονται οἱ τρεῖς ἀστέρες Στάχυς, Λαμπαδίας καὶ Ἀντάρης, συνιστοῦμε τὴν χρήσιν της. Ὡς πρὸς τὸν ὑπολογισμὸν τῶν Ζῳδιακῶν Ἐποχῶν, ὁμοίως ἡ διαφορὰ θὰ εἶναι τόσο μικρὴ ὅσον ὁλίγα ἔτη (ἀναλόγως τὰ λεπτὰ ποὺ προστίθονται στὴν τιμὴ τῆς 29ης μοίρας), ποὺ ἐπειδὴ τὸ χρονικὸν εὗρος τῶν ἐποχῶν ἐκτείνεται εἰς ἄνω τῶν δύο χιλιάδων ἐτῶν κατὰ μέσον ὅρον, καθίσταται ἀμελητέα. Δεδομένης τῆς εὐρείας χρήσεως τῶν Δωδεκατμορίων Bradley καὶ τῆς ἐπαρκοῦς ἀκριβείας ποὺ προσφέρουν, συστήνουμε τὴν χρήσιν των διὰ τὴν Ἑλληνικὴν Ἀστρολογίαν.
Ἡ διέλευσις τοῦ Ἡλίου ἀπὸ τοὺς ζῳδιακοὺς ἀστερισμούς, βάσει τῶν Δωδεκατημορίων Bradley:
Ἀνοίγουμε τὰς ῥυθμίσεις τοῦ προγράμματος ποὺ χρησιμοποιοῦμε καὶ ὁρίζουμε τὴν ἐπιλογὴν sidereal zodiac, ποὺ συνήθως ἔχει αὐτὸν τὸν τίτλον εἰς τὰ περισσότερα ἀστρολογικὰ προγραμμάτα. Κάποια ἐπαγγελματικὰ προγράμματα παρέχουν ἐπιπλέον ἐπιλογὰς διὰ τὸν τρόπον ὑπολογισμοῦ τῶν Δωδεκατημορίων ἂν καὶ θεωροῦμε τὸν τῦπον τῶν Fagan/Bradley λίαν ἐπαρκή. Τὸ Astrolog εἶναι ἕνα καλὸ δωρεάν πρόγραμμα πρὸς ἐξάσκησιν, ἄν καὶ παλαιόν. Διὰ τὴν εὕρεσιν τοῦ γεωγραφικοῦ πλάτους καὶ μήκους ἑνὸς τόπου συμβουλευθεῖτε τὴν βάσιν δεδομένωνAstrodienst.
Ῥυθμίσεις ζῳδιακοῦ μερικῶν ἀστρολογικῶν προγραμμάτων:
Τὴν σήμερον, λόγῳ τῆς εὐκολίας ποὺ παρέχουν τὰ ἀστρολογικὰ προγράμματα, ἡ χρήσις τῶν ἀστρολογικῶν ἐφημερίδων ἔχει περιορισθεῖ. Ὅσοι χρησιμοποιεῖτε ἐφημερίδας (Michelsen, Raphael κ.α.) θὰ πρὲπει νὰ λάβετε τὴν τιμήν τοῦ SVP τοῦ ἀντιστοίχου μηνός. Διὰ τὸ παράδειγμά μας θα χρησιμοποιήσουμε τὴν ἐφημερίδα τοῦ Michelsen, ποὺ εἶναι ἡ πλέον διαδεδομένη, διὰ τὸν Ὀκτώβριον 1993.
Εἰς τὸ τμῆμα ASTRO DATA δεῖτε τὸ τρέχον SVP τοῦ μηνὸς ποὺ σᾶς ἐνδιαφέρει, π.χ. 05° 26' 37'' Ιχθύων. Ἀφαιρεῖτε αὐτὴν τὴν τιμήν ἀπὸ τὰς 30° 00' 00'', π.χ. 24° 33' 23'' . Ἡ τιμή αὐτὴ εἶναι ἡ διαφορὰ μεταξὺ τῆς ἀληθοῦς θέσεως τῶν πλανητῶν καὶ αὐτῆς ποὺ δίδεται εἰς τοὺς πίνακας τῆς ἐφημερίδος, διὰ τὸν συγκεκριμένον μήνα. Τὴν ἀφαιρεῖτε ἀπὸ τὴν τιμήν ἑκάστου πλανήτου τῆς ἡμερομηνίας ποὺ σᾶς ἐνδιαφέρει, π.χ. Ἣλιος εἰς 7° 49' 51'' Ζυγοῦ τὴν 1/10, μεῖον 24° 33' 23'' μᾶς δίδει 13° 16' 28'' Παρθένου καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ θέσις τοῦ Ἡλίου τὴν ἡμέραν ποὺ θέλουμε. Ὅταν ἡ ἀναγραφόμενη τιμή εἶναι μικρότερη τῆς τιμῆς ποὺ ἀφαιρεῖτε (ὅπως εἰς τὸ παράδειγμά μας), προσθέτετε 30°, π.χ. Ἡλιος--> 37° 49' 51'' καὶ ἀφαιρεῖτε ἀπὸ αὐτὴν 24° 33' 23''. Ἡ ἀφαίρεσις τῶν ἰδίων μοιρῶν πρέπει νὰ γίνῃ δι' ὅλους τοὺς πλανήτας.
|
Μουσάων῾Ελικωνιάδων ἀρχώµεθ᾿ ἀείδειν,αἵ θ᾿ ῾Ελικῶνος ἔχουσιν ὄρος µέγα τε ζάθεόν τε,Kαί τε περὶ κρήνην ἰοειδέα πόσσ᾿ἁπαλοῖσιν ὀρχεῦνται καὶ βωµὸν ἐρισθενέος Κρονίωνος• ΗΣΙΟΔΟΥ ΘΕΟΓΟΝΙΑ
Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013
Ὁ Ζωδιακὸς
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σε κατοικους Ελλαδος ΔΕΝ γινονται δεκτά τα γκριγκλις.
Εαν ειστε κατοικος εξωτερικου και δεν μπορειτε να χρησιμοποιησετε Ελληνικο αλφαβητο, θα μεταφραζω εγω τα σχολια και θα τα παραθετω διπλα η κατω απο το δικο σας.
Σχολια σε αλλη γλωσσα επιτρεπονται.