Ύστερα από το έντονο ενδιαφέρον αρκετών αναγνωστών οι οποίοι ζητούσαν πληροφορίες για τις γαμήλιες τελετές και τις τελετές ονοματοδοσίας, των προγόνων μας αβάπτιστων Ελλήνων, δημοσιεύουμε στο παρόν τεύχος το άρθρο της συνεργάτιδος του περιοδικού, Εριφύλης με πληροφορίες για τις γαμήλιες τελετές των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και σχολιασμό της αντιμετώπισης του θεσμού του γάμου από τους σύγχρονους μας.
Το παρόν κείμενο δεν είναι γραμμένο με πρόθεση μιας τυπολατρικής εφαρμογής του από τους σύγχρονους Εθνικούς που ενδιαφέρονται να νυμφευθούν κατά τα πρότυπα των πολυθεϊστών προγόνων μας.
Το παρόν κείμενο είναι γραμμένο περισσότερο για να εισαγάγει τους ενδιαφερόμενους αναγνώστες στην οπτική των Ελλήνων, και στην εφαρμογή αυτής στην περίπτωση του γάμου, όταν η πρόθεση δυο ανθρώπων να μοιραστούν τις ζωές τους δεν μένει εγκλωβισμένη σε στερεότυπα και τυπολατρικές αγκυλώσεις, πόσο μάλλον στα αιμομικτικά ζεύγη των "ιερών" βιβλίων του χριστιανισμού, αλλά διαχέεται μέσα στο πολύχρωμο και πολυσήμαντο ελληνικό Πάνθεον.
Με την ευκαιρία αυτή είναι καλό να υπενθυμίσουμε ότι "επαγγελματίες ιερείς του Δωδεκαθέου" στην οικιακή άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων στην οποία περιέχεται και η γαμήλια αλλά και η τελετή ονοματοδοσίας, δεν υπήρχαν. Χρέη Ιερέα / Ιέρειας κάνουν τα σημαντικότερα πρόσωπα του οίκου, αναλόγως της φύσεως της λατρευομένης θεότητος. Ο κάθε πολίτης και εφόσον δεν ήταν μιασμένος από φόνο μπορούσε να ιερουργήσει σε δημόσια ή και οικιακή ιεροπραξία.
Περιοδικό Διιπετές
ο δ' αμφιθαλής Έρως χρυσόπτερος ηνίας
ηύθυνε παλιντόνους, Ζηνός πάροχος γάμων
της τ' ευδαίμονος Ήρας. Υμήν ώ Υμέναι' ώ,
Υμήν ώ Υμέναι' ώ.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ''Όρνιθες''στ.17371743
[ και ο αθάνατος Έρως με τα χρυσά φτερά, τραβούσε τα ηνία του άρματος, παράνυμφος στους γάμους του Διός και της ευδαίμονος Ήρας ώ, Υμήν ! ώ, Υμέναιε ! ώ, Υμήν !ώ,Υμέναιε]
Στις εικοσιτέσσερις του μηνός Γαμηλιώνος (που διαρκούσε από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Φεβρουαρίου) γιορταζόταν στην αρχαία Αθήνα ο Ιερός Γάμος του Διός και της Ήρας.
Από την εορτή αυτή πήρε το όνομά του ο μήνας, που για τους Αθηναίους ήταν ο κύριος μήνας τελέσεως των γάμων τους. Προτιμούσαν να είναι η ημέρα της Πανσελήνου και να έχει καλό καιρό. Θυσίαζαν δε εις τον Δία, την Ήρα και την Άρτεμι. Θεωρούσαν ότι αυτή η μεταβατική εποχή, του τέλους του χειμώνος και της αρχής της ανοίξεως, προσφερόταν για την τέλεση του γάμου και την επίτευξη της συλλήψεως, σαν ένα είδος εναρμονίσεως με την φύση που ετοιμάζεται να ανθοφορήσει και να καρποφορήσει.
Η μουσική στο γάμο της αρχαίας Ελλάδας. Η νύφη παίζει την τριγωνική άρπα ανάμεσα σε φίλες της. Γαμικός λέβης, γύρω στο ετος -430 Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης.
Τα ανθισμένα φυτά και οι ερωτικές περιπτύξεις των θεών ήταν, για τους αρχαίους, εκδηλώσεις της ίδιας αναπαραγωγικής δυνάμεως.
Ο Έρως και η Αφροδίτη είναι οι δυνάμεις της γονιμότητος, που δημιουργεί την ομορφιά της ανοιξιάτικης φύσεως, αλλά και την θελκτική ομορφιά των νέων ανθρώπων. Όταν ο Δίας και η Ήρα συνευρίσκονται ερωτικά, η Γή τους προσφέρει έναν πλουμιστό τάπητα, από χλόη, τριφύλλια, κρόκους και υακίνθους, για να ξαπλώσουν, ενώ ένα χρυσό σύννεφο τους παρέχει κάλυψη και δροσιά. (''Ιλιάς'', ραψωδία Ξ', στ. 341351).
Γαμήλια άμαξα σε Αττικό αγγείο του 550 π.Χ. Θεοδοσίου Β. Βενιζέλου ''ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΒΙΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ'', ΑΘΗΝΑΙ 1873, εκδ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ 1995, κ.ά.).
Αναφορές για τα γαμήλια έθιμα υπάρχουν στα έργα των ποιητών της αρχαίας Ελλάδος καθώς και σε ορισμένες απεικονίσεις επί αγγείων. Οι στίχοι 490496 της Σ΄ ραψωδίας της Ιλιάδος περιγράφουν μια γαμήλια πομπή: από τους δρόμους της Πόλης περνούν οι συντροφιές που συνοδεύουν τις νύφες, με λαμπάδες και με γαμήλια τραγούδια, δυνατά ηχούν οι αυλοί και οι φόρμιγγες [αρχαϊκές λύρες], και οι νέοι χορεύουν στροβιλιστά, οι γυναίκες στέκονται όρθιες στα παράθυρα των σπιτιών και παρακολουθούν με θαυμασμό. [Οι εκόνες αυτές ανήκουν στον διάκοσμο της περίλαμπρης ασπίδος του Αχιλλέως, που κατασκεύασε ο Θεός Ήφαιστος]
Οι στίχοι 10361079 της τραγωδίας του Ευριπίδη ''Ιφιγένεια η εν Αυλίδι'' αναφέρονται στην λαμπρότητα των γάμων του Πηλέως με την Νηρηίδα Θέτιδα. Μουσική από κιθάρες και σύριγγες (καλαμένιους αυλούς) συνόδευε τον χορό των χρυσοπέδιλων Πιερίδων Μουσών, που έλεγαν επαινετικά τραγούδια για την νύμφη και τον νυμφίο, στο κατάφυτο όρος Πήλιο.
Ο Γανυμήδης κερνούσε κρασί από χρυσους πιθους, και πενήντα Νηρηίδες είχαν στήσει κυκλικό χορό στην ακρογιαλιά.
Και ενώ ο χορός περιγράφει εκείνους τους ενδόξους γάμους, ο (δόλιος) Αγαμέμνων και η (ανυποψίαστη) Κλυταιμνήστρα ετοιμάζουν τον γάμο της αθώας Ιφιγένειας με τον ανύποπτο Αχιλλέα: συζητούν για τα πρόσφορα και τον αγιασμό που θα ριχτούν στο καθάρσιο πυρ, για τα μοσχάρια που θα θυσιαστούν στη θεά Άρτεμι, για την επιλογή της ημέρας του γάμου (:την ημέρα της Πανσελήνου) και για το έθιμο, σύμφωνα με το οποίο η μητέρα της νύφης πρέπει να κρατεί την νυφική λαμπάδα. Αλλά το πεπρωμένο της Ιφιγένειας ήταν να δοξαστεί με την θυσία της στην Αυλίδα, ως ''ανύμφευτος νύμφη'' της Ελλάδος. Οι φίλες και οι θεραπαινίδες της νύφης, την οδηγούσαν στο σπίτι του νυμφίου, τραγουδώντας ένα γαμήλιο άσμα, με την επωδό: ¨ω, Υμήν! ω, Υμέναιε!'' Το όνομα ''Υμέναιος'' εδήλωνε άλλοτε την γαμήλια ωδή, και άλλοτε τον θεό προστάτη του γάμου, τον Υμέναιο.
Αρκετοί μύθοι αναφέρονται σε έναν ωραίο νέο που ονομαζόταν Υμέναιος. Ίσως το όνομα ''Υμέναιος'' να παράγεται από το ''υμήν''(: η μεμβράνη, το λεπτότατο ύφασμα, ο παρθενικός υμήν). Υπάρχουν όμως και διαφορετικές ετυμολογήσεις, ότι δηλαδή προέρχεται : 1) από το ''ομού νέω''(συμπλέω''), 2) από το ''ομονοέω'' ( έχω ομόνοια, συμφωνία απόψεων ), 3) από το ''υμνείν'' και 4) από το ''ύμνος νέος''.
Οι παραδοσιακές γαμήλιες τελετές αποδείχτηκαν ανθεκτικές στις διαβρώσεις του χρόνου. Αρκετά στοιχεία των επιβιώνουν και στην εποχή μας, που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες εθιμικές αποσαθρώσεις και τελετουργικές απλουστεύσεις. Οι λαογράφοι έχουν διασώσει πολλές πληροφορίες σχετικά με τα γαμήλια έθιμα στις διάφορες περιοχές της χώρας μας.
Η μελέτη της φύσεως ήταν κύριο μέλημα των αρχαίων Ελλήνων, και συνέβαλε έτσι ώστε η καθιέρωση πολλών θεσμών να διέπεται από φυσιοκρατική αντίληψη. Ως πρότυπο γάμου είχαν τον Ιερό γάμο του θεού Διονύσου με την Αριάδνη. Για να μυηθούμε στη σημασία αυτού του Ιερού γάμου, πέρα από τα αρχαία κείμενα, συντελούν και τα εικαστικά μνημεία (όσα έχουν διασωθεί). Ξεχωριστή θέση σε αυτά τα μνημεία κατέχει ένα αριστούργημα, που όμοιό του δεν υπάρχει δεύτερο στον κόσμο, και ευρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Είναι ένας ορειχάλκινος κρατήρας, εύρημα από τάφο της περιοχής Δερβενίου, ύψους ενός περίπου μέτρου, του οποίου το σώμα καλύπτουν ανάγλυφες παραστάσεις. Η κεντρική εικόνα αντιπαραθέτει την γαλήνη του ζεύγους ΔιόνυσοςΑριάδνη, με την ταραχή που την περιβάλλει: σκηνές με υπερχειλίζουσα ζωτικότητα, που σπάζουν κάθε συμβατικότητα, βακχική αποχαλίνωση με στροβιλιζόμενες Μαινάδες και Σατύρους, σκηνές παροξυσμού, διασπαραγμού μικρών αγριμιών ( για ωμοφαγία ), συνθέτουν έναν ύμνο στη δύναμη του θεού Διόνυσου, που είναι ευεργετική και καταστρεπτική, και είναι αυτή η δύναμη χάρις στην οποία ο θεός νικά τον θάνατο. Κλώνοι κισσού, έλικες και κλαδιά αμπελιού, ελάφια, πάνθηρες, γρύπες, λέοντες, συνθέτουν ένα διάκοσμο που αναδεικνύει την ευδαιμονία των χορευτών, και την ευφορία του Διονυσιακού ζεύγους.
Οι μελλόνυμφοι που επιθυμούν να τελέσουν τον γάμο τους σύμφωνα με τα φυσιολατρικά αρχαιοελληνικά πρότυπα, ας αυτοσχεδιάσουν με απλότητα και με χαρούμενη διάθεση. Αν διαθέτουν μονοκατοικία με αύλιο χώρο, ή εξοχική κατοικία, ή κάποιο περιβόλι, μπορούν να οργανώσουν εκεί την τελετή. Όταν αυτά δεν υπάρχουν, ή όταν δεν επιθυμούν οι ενδιαφερόμενοι να περιοριστούν σε ''ανθρωπογενές'' περιβάλλον, μπορούν να επιλέξουν ένα ήπιο τοπίο (παραθαλάσσιο, παραποτάμιο, παραλίμνιο, κοντά σε ένα καταρράκτη, ή κοντά σε μία φυσική πηγή ). Ένα τοπίο, όπου το αρχέγονο ζεύγος Ουρανός Γή εκπέμπει γαλήνη, ιλαρότητα και αναζωογονητική ενέργεια.
Αν επιλεγεί ημέρα του μηνός Γαμηλιώνος, είναι πολύ πιθανόν να συμπέσει με τις ¨αλκυονίδες ημέρες΄΄ που είναι ήπιες και ηλιόλουστες. Αν πάλι κατά την ημέρα του γάμου, ο καιρός είναι νεφελώδης ή ομιχλώδης, δεν είναι εύκολο να πτοηθεί η ευφρόσυνη διάθεση των νυμφευομένων, καθώς με τα υδρομετέωρα [ομίχλη, υδρατμούς,βροχή, πάχνη] συνδέεται η θεά Αφροδίτη, που υμνείται από τους Ορφικούς ως θεά ¨γαμοστόλος΄΄ [εκείνη που προετοιμάζει τους γάμους] και ως ζεύκτειρα [η ενώνουσα το ζεύγος].
Οι αρχαίοι τελούσαν κατά την νύχτα τους γάμους των, με προτίμηση εκείνη της Πανσελήνου, που διαθέτει ιδιαίτερη γοητεία. Και είναι γνωστό ότι οι λύχνοι και οι δάδες φωτίζουν με απαλότητα και επιείκεια το ανθρώπινο πρόσωπο.
Στα ενδύματα είναι προτιμότερο να κυριαρχεί το λευκό χρώμα, που ταιριάζει τόσο στους ανοιχτόχρωμους όσο και στους σκουρόχρωμους τόνους δέρματος.
Τα στεφανα θα είναι από μυρτιά, (ιερό φυτό της θεάς Αφροδίτης) και οι ανθοδέσμες από κρίνα και ρόδα (προς τιμήν της θεάς Ήρας και της θεάς Αφροδίτης, αντιστοίχως ).
Σε ένα κοχύλι θα υπάρχουν κόκκοι ορυκτού άλατος. [ Το αλάτι επηρέασε τις τελετουργίες όλων των λαών και συμπεριλαμβανόταν στις προσφορές προς τους θεούς, οι δε συντηρητικές του ιδιότητες 'το έκαναν ένα ιδιαίτερα κατάλληλο σύμβολο της ανθεκτικότητας της συμφωνίας, σφραγίζοντάς 'την με μία υποχρέωση για την πιστή τήρησή της. Η ''αμοιβαιότητα'' που δημιουργείται με τον ιοντικό δεσμό νατρίου χλωρίου, χαρακτηρίζει αυτή την φυσική ουσία ].
Σε τράπεζα στολισμένη με κλαδιά κισσού με και ταινίες σε κρόκινο, κυανό και πορφυρό χρώμα, θα υπάρχουν εδέσματα παρασκευασμένα με μέλι, καρύδια, αμύγδαλα, σύκα, μήλα, και σουσάμι. [Το σουσάμι αποτελούσε σύμβολο γονιμότητας, γι αυτό, στις ανάλογες εορτές καθώς επίσης και στους γάμους, παρασκεύαζαν πλακούντες από σουσάμι, τα ''σησαμούντια πόπανα'' (Αθ.Σταγειρίτου ''ΩΓΥΓΙΑ'', εκδ. ''ΕΛΕΎΘΕΡΗ ΣΚΕΨΙΣ'', 1994).
Είναι πλούσιο στο αμινοξύ μεθειονίνη, με το οποίο αρχίζει η σύνθεση όλων των πολυπεπτιδικών αλυσίδων]. Να υπάρχουν επίσης ρόδια, προς τιμήν της θεάς 'Ηρας. Μουσική από έγχορδα και πνευστά (π.χ. κιθάρες, λαούτα, αυλούς, ζουρνάδες, κ.ά. ), ζωντανή. Απαραίτητο είναι το πύρινο στοιχείο (σε κάποιο βωμό με φωτιά, ή σε δύο τρείς λαμπάδες ). Λίγοι και πρόσχαροι καλεσμένοι. Προς τιμήν των θεών προστατών του γάμου, θα καούν αρώματα και θα απαγγελθούν ή θα τραγουδηθούν ύμνοι.
Οι φίλοι εύχονται στους νεονύμφους ''βίον ανθόσπαρτον''. 'Τους εύχονται, δηλαδή, να απολαύσουν εκείνη την ευδαιμονία που υμνεί ο Ευριπίδης, με τα λόγια του χορού, στους στίχους 747750 της τραγωδίας ''Ιππόλυτος'':
ΚΡΗΝΑΙ Τ' ΑΜΒΡΟΣΙΑΙ ΧΕΟΝΤΑΙ
ΖΗΝΟΣ ΜΕΛΑΘΡΩΝ ΠΑΡΑ ΚΟΙΤΑΙΣ,
ΙΝ' Α ΒΙΟΔΩΡΟΣ ΑΥΞΕΙ ΖΑΘΕΑ ΧΘΩΝ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΝ ΘΕΟΙΣ
[ Από τους νυμφικούς θαλάμους του Διός ξεχύνονται κύματα αμβροσίας, για να αυξάνει η αγια ζωοδότις γή την ευδαιμονία των θεών.]
Εριφύλη Μηχαηλίδου
Ο γάμος στην Αρχαία Ελλάδα ήταν ένας από τους κυριότερου θεσμούς που σηματοδοτούσε την κοινωνική καταξίωση και την ευκαιρία να δηλώσουν τον σεβασμό και την υποταγή τους στους θεούς του Ολύμπου. Μερικά έθιμα κρατάνε μέχρι και σήμερα, πολλά από αυτά όμως έχουν χαθεί. Στα αρχαία χρόνια, στην Ελλάδα, ο πατέρας της νύφης ήταν αυτός που αποφάσιζε τον γάμο της κόρης του και φρόντιζε για την προίκα που θα έδινε η κοπέλα στον γαμπρό. Για την ακρίβεια το κορίτσι δεν είχε δικαίωμα επιλογής ενώ η κατάλληλη ηλικία γάμου θεωρούνταν τα 15 χρόνια. Συχνά δε, ο γαμπρός ήταν ένας μακρινός συγγενής, μεγαλύτερος σε ηλικία περίπου 12-14 χρόνων λόγο του ότι πίστευαν πως μια τέτοια διαφορά ηλικίας ήταν ιδανική .Την ημέρα του γάμου, η νύφη συνοδευόταν από το σπίτι της μέχρι την εκκλησία με λαμπαδηφορία, ενώ μετά το τέλος της τελετής και της γιορτής, οι συγγενείς συνόδευαν στο ζευγάρι μέχρι την κρεβατοκάμαρα με τραγούδια και χορούς. Το νυφικό της κοπέλας ήταν συνήθως ένας απλός χιτώνας σε λευκό χρώμα το οποίο συμβόλιζε τη χαρά, ενώ στο πίσω μέρος του νυφικού υπήρχε ένας πολύ σφιχτός κόμπος, τον οποίο ο γαμπρός έλυνε κατά τη διάρκεια της τελετής. Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι ο γάμος σαν τελετή δεν είχε θρησκευτικό χαρακτήρα και γι΄ αυτό το λόγο η ένωση του άνδρα και της γυναίκας δεν γινόταν σε ναό αλλά στην οικία της νύφης.
- Ο γάμος στην Αθήνα:
Ο γάμος στην Αθήνα πραγματοποιειτο συνήθως τον μήνα Γαμηλιώνα (δηλαδή από τα μέσα Ιανουαρίου έως τα μέσα Φεβρουαρίου), μόνο όταν είχε πανσέληνο και οι τελετές χωριζόταν σε τρία κυρίως μέρη: τα Προτέλεια ή Προαύλια ή Προγάμια, τον κυρίως γάμο και τα Επαύλια.
Ο γάμος ήταν υποχρεωτικός από το νόμο.
Οι άγαμοι στερούνταν κάθε είδους τιμής και φροντίδας από τους νεότερους ενώ τους αφαιρούνταν τα πολιτικά τους δικαιώματα προκειμένου να νυμφευτούν και να προσφέρουν απογόνους.
Κατά την πρώτη μέρα του γάμου, που διαρκούσε τρεις μέρες, ο πατέρας της νύμφης έκανε τις καθιερωμένες προσφορές στους θεούς, η νύμφη πρόσφερε τα παιδικά της παιχνίδια στην θεά Άρτεμιν για να δείξει συμβολικά την αποκοπή από την προηγούμενη ζωή της και οι μελλόνυμφοι λούζονταν με νερό που έφερναν με ειδικό αγγείο από μια ιερή πηγή, την Καλλιρρόη. Τη δεύτερη μέρα γινόταν το γαμήλιο γεύμα από τον πατέρα της νύμφης και η ίδια πάνω σε άμαξα πήγαινε στο νέο της σπίτι. Την τρίτη μέρα η νύφη δεχόταν τα γαμήλια δώρα στο σπίτι της. Οι γάμοι ήταν πάντα αφιερωμένοι στην θεά Ήρα, την προστάτιδα του θεσμού του γάμου.
- Ο γάμος στη Σπάρτη:
Στη Σπάρτη, όπως και σε αρκετές ελληνικές πόλεις, ο γάμος ήταν υποχρεωτικός από το νόμο. Είχε καθιερωθεί μάλιστα και γιορτή κατά την οποία οι άγαμοι χλευάζονταν από το συγκεντρωμένο πλήθος. Οι γυναίκες στη Σπάρτη ήταν περισσοτερο ελεύθερες σε σχέση με τις γυναίκες της Αθήνας όχι μόνο έβγαιναν ελεύθερα από τα σπίτια τους αλλά γυμνάζονταν στα στάδια και τις παλαίστρες μαζί με τους άνδρες.
Στη Σπάρτη μόνο ο έχων γεννήσει άρρεν μπορούσε να αποκαλείται “αθάνατος” αφού το αγόρι θα συνέχιζε το ένδοξο όνομα παίρνοντας τη θέση του πατέρα στο πεδίο της μάχης υπερασπιζόμενο την ασφάλεια της πατρίδος.
================================================
================================================Πως γινόντουσαν οι τελετές Γάμου στην αρχαια Ελλάδα?
Βασικό τυπικό κατά τα Πάτρια Γάμου Είσοδος και «Έκδοσις»Ο ιερέας περιμένει μπροστά στον ανθοστόλιστο βωμό δύο γαμήλιες πομπές που έρχονται αντιδιαμετρικά, η μία υπό τη συνοδεία αυλού.
Στην πομπή της γυναίκας, μπροστά βαδίζει ο αυλητής, μετά ένα ζευγάρι δαδηφόρων, ακολουθεί ένα νεαρό κορίτσι με καλάθι γεμάτο πέταλα λουλουδιών και δημητριακά, και εν συνεχεία η νύφη και ο πατέρας της, ένας αδελφός ή άλλος συγγενής της. Στην πομπή του ανδρός προπορεύεται ένα ζευγάρι δαδηφόρων και ακολουθεί ο γαμπρός και ο Παράνυμφος.
Όλοι παρατάσσονται απέναντι στον ιερέα και τον βωμό, με κέντρο τον Παράνυμφο.
Δεξιά του η γυναίκα και οι δαδηφόροι της και αριστερά του ο άνδρας και οι
δαδηφόροι του.
Ο αυλητής και το κορίτσι με το καλάθι αποτραβιούνται σε μία πιο διακριτική θέση.
Άνοιγμα
Ο ιερέας ανάβει την επιβώμια πυρά και επικαλείται τους Θεούς.
«Κλύτε Θεοί Πατρώοι,
Εθνικοί των Ελλήνων Θεοί,
Υμέας κικλήσκομεν
αγαθαίς γνώμαις ημίν προσελθείν
κλύτε Μάκαρες και μόλοιτε ημίν
από Πυρός, από Χθονός
αφ' Ύδατος, από Αέρος
και από Ολύμπου.»
Στη συνέχεια, παίρνει με ένα εύφλεκτο κλαδάκι επιβώμια πυρά και την βυθίζει μέσα σε δοχείο με νερό που βρίσκεται επάνω στον βωμό, δημιουργώντας αγίασμα.
«Προγάμεια» ή «Προτέλεια»
Η γυναίκα καταθέτει στον βωμό μία τούφα από τα μαλλιά της, πλένει συμβολικά το μέτωπό της με το επιβώμιο νερό, όπως κάνει και ο άνδρας, και εν συνεχεία προσεύχεται στη Θεά Αρτέμιδα και τις Μοίρες.
Προσευχή στη Θεά Αρτέμιδα και τις Μοίρες
«Άκουσέ με πολυώνυμε Διός θύγατερ,
νυκτοπόλε, κουροτρόφε,
σεμνή, λαμπετίη Θεά, ευπρόσιτη παρθένοις,
σεβασμία παμβασίλεια, παιδοτρόφε δαίμον,
φιλομείραξ και φιλοπάρθενε,
εσύ η σελασφόρος, εσύ η αμίαντος.
Ακούστε με και εσείς, πολυώνυμοι αέρινοι Μοίραι,
ουράνιαι θυγατέρες της γονίμου Νυκτός,
σεπταί δωρήτριαι της Φροντίδος και της Ελπίδος,
αφανείς και αμετάτρεπτοι Θεαί.
Ακούστε με
και ελάτε ευμενείς και ευδιάθετοι,
κρατώντας μακριά θλίψεις και άλγη.»
Ενώ η μητέρα του ανδρός προσφέρει στη γυναίκα μέλι και καρύδι, οι προσκεκλημένοι αναφωνούν.
«Μακαρία, μακαρία, μακαρία»
Ο Παράνυμφος δίνει στον άνδρα και τη γυναίκα δύο πολύσπορους άρτους, ενώ ο ιερέας απαγγέλλει προσευχή στη Θεά Ήρα και τον Θεό Δία.
Προσευχή στους Θεούς Δία και Ήρα
«Αθάνατε, πολυτίμητε Ζεύ, σκηπτούχε άναξ,
αρχή πάντων, αυξητά, ταξιθέτα,
ποικιλόμορφε φύλαξ βίου βροτών,
και Ήρα παμβασίλεια,ανθεία ψυχοτρόφε, μακαρία Θεά,
Γαμηλία δέσποινα,
μόλοιτε ημίν και χάριν σπονδών
δότε θρησκευταίς
ευβουλία, ευθυμία, βίο ευδαίμονα,
πλήρη ειρήνης, υγείας και πίστεως.»
Ο άνδρας και η γυναίκα καταθέτουν τους άρτους στον βωμό. Ο ιερέας τους διπλώνει τους καρπούς των χεριών με χρυσή κορδέλα και λέει την ευχή.
Ευχή
«Έστωσαν οι Θεοί προστάται του κοινού βίου σας,
βίου ηδέως, εν αγαθότητι και ειρήνη,
βίου έχοντος παν ό,τι εις έκαστος εξ υμών επιθυμεί.»
Οι νεόνυμφοι, μαζί με τον Παράνυμφο, περιέρχονται κυκλικώς εμπρός από τους προσκεκλημένους που τους ραίνουν με πέταλα ανθέων και δημητριακά που τους έχουν μοιρασθεί από την κανηφόρο.
Στη διάρκεια της περιφοράς, ο Παράνυμφος αναφωνεί 3 φορές και όλοι επαναλαμβάνουν.
«Ευδαίμονες, Ευδαίμονες, Ευδαίμονες»
Επιστρέφοντας μπροστά στον βωμό, το ζευγάρι απαγγέλλει υπό τη συνοδεία του αυλού, από κοινού, μία γραμμή ο ένας και μία γραμμή ο άλλος, τον Ύμνο στις Θεές Αφροδίτη και Πειθώ.
Ύμνος στις Θεές Αφροδίτη και Πειθώ
«Ουρανία Μήτερ, ποντογενής
Γαμοστόλε, πολύμορφε δαίμον
νυκτερινή, πολυμήχανη άνασσα,
περιπόθητη ζεύκτειρα, Μοιραγέτις,
Ερώτων και Ανάγκης οσία Μήτερ,
φίλανδρε Θεά, Κυπρίς αιωνία.
Μεγαλώνυμε Θεά Πειθώ, βροτών φίλη και οδηγέ,
εσύ σεμνή και μειλιχία θεσμοθέτις,
φρονήσεως, ευσυναλλαξίας κι ευμηχανίας άγαλμα,
πλουτοφόρε, απάντων προστάτις αγαθή.
Ελάτε Μακάριες στον βίο μας,
αφανείς του οίκου μας πρόμαχοι,
ευμενείς με γαληνία όψη,
ευλογίας φέρουσαι και δώρα ευχάριστα.
Διότι σε εσάς στηρίζεται ο βίος
και η ευποιϊα των θνητών»
Χύνεται σπονδή και μετά η γυναίκα απαγγέλλει ύμνο στη Θεά Εστία.
Ύμνος Θεάς Εστίας
«Εστία ευδυνάτοιο Κρόνου θύγατερ βασίλεια,
η μέσον οίκον έχεις πυρός αενάοιο, μεγίστου,
τούσδε συ εν τελεταίς οσίους μύστας αναδείξαις,
θεισ' αιειθαλέας, πολυόλβους, εύφρονας, αγνούς
οίκε Θεών μακάρων, θνητών στήριγμα κραταιόν,
αιδίη, πολύμορφε, ποθεινοτάτη, χλοόμορφε
μειδιόωσα, μάκαιρα, ταδ' ιερά δέξο προθύμως,
όλβον επιπνείουσα και ηπιόχειρον υγείαν.»
Δήλωση ΤιμήςΚαι οι δύο σύζυγοι μαζί.
«Μπροστά στα όμματα των Θεών και των προγόνων,
εγώ η .............. και εγώ ο ..................
δήλωση κάνουμε τιμής
να διάγουμε βίο ομοφροσύνης,
φιλότητος, αλληλοσεβασμού και αφοσιώσεως,
σύντροφοι και ερασταί
σε μία σάρκα, σε μία ψυχή, σε έναν οίκο,
έως ο θάνατος να 'ρθεί να μας χωρίσει.»
Κλείσιμο
«Χαίρετε Μάκαρες, χαίρετε Αιώνιοι Θεοί Πατρώοι
ευσεβέσι θρησκευταίς Ιερόν Φάος αύξοιτε
νούσους, άλγη τε και κήρας στέλλοντες ες πέρατα γαίης.»
«Γένοιτο»
http://www.ysee.gr/index.php?type=d&f=gamos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σε κατοικους Ελλαδος ΔΕΝ γινονται δεκτά τα γκριγκλις.
Εαν ειστε κατοικος εξωτερικου και δεν μπορειτε να χρησιμοποιησετε Ελληνικο αλφαβητο, θα μεταφραζω εγω τα σχολια και θα τα παραθετω διπλα η κατω απο το δικο σας.
Σχολια σε αλλη γλωσσα επιτρεπονται.